FATİH SULTAN MEHMET NE KADAR İYİ BİR DEVLET ADAMIYDI?
Fatih Sultan Mehmet’in ne denli iyi bir padişah olduğu üzerine yazılar yazılmış methiyeler düzülmüştür. Özellikle pozitif bilimlere olan düşkünlüğü, birçok lisanı ana dili gibi konuşabilmesi, muzaffer bir komutan olması açısından bakıldığında hakkında olumsuz bir şey söylemenin olanaksız olduğunu düşünüyorum.
Osmanlı Devleti’nin geleceğini düşünerek evlat ve kardeş katlinin meşrulaştırılmasını kabul edecek olursak, aynı dikkati ve özeni kendisinden sonra tahta oturacak evladının seçimi konusunda dikkat etmemesine ne cevap vermemiz gerekir?
Bir başka dikkatimi çeken nokta da seçtiği Vezirler konusudur. Bu konudaki olumsuz gidişin şansızlığından mı yoksa seçimdeki basiretsizliğinden midir çözemedim. Çalıştığı o kadar vezirden biri de mi iyi çıkmaz?
İlk sadrazamı Çandarlı Halil Paşa aslında Çandarlı sülalesinden gelme ve o zamana kadar son derece başarılı devlet adamlığı yapmış bir yöneticiydi. Oysa Fatih’in İstanbul fethi sırasında suçlanarak önce hapse atıldı, sonra gözlerine mil çekildi ve daha sonra tüm mallarına devlet adına el konularak idam edildi. Fatih’in vefatı ve II. Bayezit’in tahta oturmasından sonra devlet tarafından el konulan tüm malları çocuklarına iade edildi. Peki gerçekten Çandarlı Halil Paşa suçlu muydu?
Çandarlı Halil Paşa’nın hapse girmesinde en büyük sebeplerden birisi eski Lalası yeni Veziri Zağanos Mehmet Paşa olmuştu. Fakat Zağanos Mehmet Paşa da 2 kez azledilmişti. Hatta kızı ile evlenmiş olmasına rağmen Zağanos’un kızı olan eşi Hatice Hatun’u sırf Vezire olan kızgınlığı sebebiyle boşamıştı.
Zağanos Mehmet Paşa’dan sonra Sadrazam olan Veli Mahmut Paşa’yı da bir kez azledip sonra yeniden göreve çağırmıştı. İkinci sadrazamlığı sırasında ise oğlu Şehzade Mustafa ile husumet yaşayan Veli Mahmut Paşa fatih tarafından önce hapse atılmış sonra idam edilmişti.
Veli Mahmut Paşa ile beraber vezirlik yapan Rum Mehmed Paşa’yı da iki kez azletmek zorunda kaldı. Üstelik Rum Mehmed Paşa, son azlinden sonra başarısızlıklarından dolayı boğularak öldürüldü.
Fatih Sultan Mehmet’in ölümle cezalandırmadığı iki veziri vardı. Bu vezirlerini sadece azletmekle yetindi. Bu vezirlerden biri İshak Paşa idi ki o da iki kez azledildi. Birinci azil Fatih Sultan Mehmet tarafından, ikinci azil ise kendisini desteklemesine rağmen II. Bayezit tarafından yapılmıştı. Diğer veziri ise Gedik Ahmet Paşa idi. O da bir kez Fatih tarafından azledildi. Vefatından sonra II. Bayezit tarafından önce azledilip hapse atıldı daha sonra ise boğdurularak idam edildi.
Sanıyorum eğer kendinden sonra veliaht olarak güçlü bir şehzadeyi tahta varis bıraksaydı ve kendine uygun akıllı, zeki vezirleri seçebilmiş olsaydı, Osmanlı’nın geleceği çok daha güzel olabilecekti.
Türkiye'deki Hristiyanlar Yeni Kiliselerini Kutluyor, Ancak Dini Azınlıklar Hala Saygı Bekliyor
15 Ekim'de, Türkiye'deki yüzlerce Süryani Hristiyanı, İstanbul'un yeşillikler içindeki Yeşilköy semtinde bir araya gelerek, cemaatin yüzyılı aşkın süredir açtığı ilk yeni kilise olan Mor Efrem Süryani Ortodoks Kilisesi'nin açılışına tanıklık etti.
Bir nesil önce, İstanbul'da yeni bir Süryani Hristiyan kilisesi inşa etme fikri hayalden öteye gidemezdi. Kilisenin en eski kollarından biri olan Süryani Ortodoks Hristiyanlığı, ayinlerinde hâlâ İsa ve havarilerinin dili olan Aramice'nin bir lehçesini kullanıyor. Türkiye'nin azınlık halkları üzerine çalışan Süryani Katia Arslan, "Biz çok eski bir halkız, bir Mezopotamya halkıyız" diyor.
Ancak bugün Türkiye'de Süryani Kilisesi, Doğu Süryani Kilisesi ve Roma'ya bağlı Latin Birliği Kiliseleri'nde temsil edilen, ancak çoğu Süryani Ortodoks olan yaklaşık 25.000 Süryani Hristiyan yaşamaktadır.
Bir zamanlar Türkiye'nin güneydoğusunda sayıları yüz binlerle ifade edilen ancak Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerindeki savaş koşulları ve ekonomik sebeplerle dünyanın çeşitli yerlerine göç etmiş bir topluluğun son kalıntılarıdır. Modern Türkiye'nin ilk günlerinde daha fazla kitlesel biçimde yurtdışına veya Türkiye'nin batı şehirlerine göç etmişlerdir. Göç sırasında devlet, kiliseler ve manastırlar da dahil olmak üzere Süryanilere ait bazı mülkleri kamulaştırmıştır.
Öte yandan İstanbul, Ankara ve İzmir Süryani metropoliti Yusuf Çetin, bu ay İstanbul'daki yeni kilisenin açılışında, kilisenin kapılarını meshederken ve dua okurken kalabalığın alkış ve tezahüratlarıyla karşılandı.
Daha da önemlisi ve belki de daha da şaşırtıcı olanı, önceki pazar günü, İslam'ı Türk kimliğinin bir parçası haline getirmek için çok çaba sarf eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kilisenin tamamlanmasını kutlamak üzere bir ziyaret gerçekleştirmiş olmasıdır.
Cumhurbaşkanı, "İnşa ettiğimiz kilise, ülkemizdeki din ve inanç özgürlüğünün bir sembolüdür" dedi. "Bölgemizde ve dünyada dini ve etnik kökene dayalı bölünmelerin, çatışmaların ve nefret suçlarının arttığı bir dönemde Türkiye'nin bu kucaklayıcı tavrı çok önemlidir" dedi.
Erdoğan'ın 1990'ların sonunda iktidara gelmesinden bu yana Türkiye'deki Hristiyanlarla girift bir ilişkisi oldu. Seleflerinin yaklaşık bir asırlık katı laik politikasının ardından Türkiye'de İslam'ı kamusal alana geri getirirken, devletin kamulaştırdığı birçok kilise ve sinagogun müze ve kültür merkezi, hatta aktif ibadethane olarak yeniden açılmasına da izin verdi.
Mor Efrem'in inşaatının başladığı 2019 yılında Erdoğan temel taşlarından birini yerleştirdi.
Metropolit Yusuf Çetin 15 Ekim'deki açılışta Türk medyasına verdiği demeçte "Cemaat olarak ona inandık ve samimiyetine güvendik" dedi. "Sadece Türkiye'deki Süryanileri değil, yurt dışındaki Süryanileri de onurlandırdı."
İstanbul'daki MEF Üniversitesi'nde siyaset bilimi öğretim üyesi olan Özgür Kaymak, AKP'nin dini azınlıklara yönelik politikalarının, hükümetin Türkiye'nin laik geçmişinden kopuşunun bir parçası olduğunu, fakat aynı zamanda siyasi pragmatizmini yansıttığını belirtti.
Süryani diasporası üzerine yayın yapan Sabro dergisinin editörü David Vergili de aynı görüşte. Vergili, "AKP'nin özellikle çatışma dönemlerinde ve Batılı ülkelerin gözünde azınlıkların varlığından fayda sağlamaya çalıştığını açıkça görüyoruz" dedi.
Gerçekten de Mor Efrem'in açılışı sadece Süryani liderler tarafından değil, diğer Hristiyan mezhepleri tarafından da kutlandı: Kilise sadece ilk Süryani binası değil, aynı zamanda Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu 1923 yılından bu yana herhangi bir mezhebe ait yeniden inşa edilen ilk kilisedir ki Cumhuriyet'in ilk yılları, üniter ve milliyetçi bir Türk kimliğini pekiştirmek maksadıyla etnik ve dini azınlıkların baskı altına alınmasıyla sonuçlanan Türkleştirme politikalarıyla şekillenmişti.
Süryani kilisesinin yakınında bulunan Tesbih'in Kraliçesi Meryem Katolik Kilisesi'nin Dominiken papazı Rahip Luka Refatti, Mor Efrem'in açılışında kilisenin önünde diğer din adamlarıyla birlikte durdu.
Refatti'nin kilisesi, İstanbul'da sadece tek bir kilisesi olan Süryani cemaatine yıllarca ev sahipliği yapan birkaç Hristiyan cemaatinden (Ermeni ve Rum Ortodokslar, Latin Katolikler ve diğerleri) biriydi ve İstanbul'daki 18.000 Süryani'nin çoğunun kümelendiği Tarlabaşı semtinden uzakta bulunan bir kiliseydi.
Refatti, "Şimdi onlar için bu yeni bir dönem" dedi. "Umarım burası sadece kendi kimliklerini gösterecekleri ve sergileyecekleri bir yer değil, aynı zamanda dua edecekleri ve Tanrı'yla buluşacakları bir yer olur. Sadece Süryani Hristiyanlar için değil, tüm mezhepler için" diye ekledi.
750 kadar kişinin ayin yapabileceği bu yeni bina beş katlıdır ve modern mimari ile geleneksel Süryani tarzını harmanlamaktadır. Dış cephesi, tarihi bir Süryani bölgesi olan Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan Mardin ilinde bulunan Süryani kiliselerini yansıtan kumtaşından bir tasarıma sahipken, ibadethane de dördüncü yüzyıldaki adaşı Suriyeli Aziz Efrem gibi erken dönem kilise figürlerinin freskleriyle donatılmıştır.
Kilisenin açılması pek çok Hristiyan için sevindirici bir gelişme olsa da Türkiye'deki dini azınlıkların durumunu uzun süredir takip eden bazı kişiler bu duruma şüpheyle yaklaşıyor. Kaymak, Türk anayasasının gayrimüslim azınlıklara eşit haklar tanıdığını ancak gerçek eşitliğin nadiren sağlandığını belirtiyor.
Erdoğan'ın Hristiyanlarla olan ilişkisinde de belirsizlikler var. Mor Efrem'in temelini attıktan sadece bir yıl sonra Erdoğan, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan ve hem Bizans Ortodoks Hristiyanlığı'nın hem de Osmanlı İslamı'nın merkezi olan Ayasofya'yı tekrar camiye dönüştürerek Hristiyan dünyasının tepkisini çekmiştir.
Bir ay sonra, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana müze olarak tarafsız bir şekilde korunan antik Kariye Kilisesi/Kariye Camii de Müslümanların ibadet mekanına dönüştü. Yunanistan Dışişleri Bakanlığı bunu "tüm inananlara karşı bir provokasyon" olarak nitelendirdi.
Bu hamle Süryani cemaati tarafından da hoş karşılanmadı.
Vergili, "İstanbul'daki Ayasofya'nın ve ülkedeki diğer kiliselerin dönüştürülmesi, Hristiyan mirasının yok edilmesi ve ülkedeki kadim Hristiyan topluluklar için uzun süredir devam eden engeller ve zorluklar halkımız için gerçek endişe kaynağıdır" dedi.
Erdoğan'ın Mor Efrem'deki açılış törenine katıldığı hafta, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Türkiye'nin güneydoğusundaki Mor Gabriel Süryani Manastırı'na ait bir mülkle ilgili anlaşmazlıkta Türkiye'nin Süryani cemaatinin haklarını ihlal ettiğine karar verdi.
Türkiye 2011 yılında manastırın arazisinin %60'ından fazlasına el koymuştu. Bu arazinin büyük bir kısmı 2018 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin aldığı bir kararla Süryani kilisesine iade edildi, ancak Mardin'de bulunan bir arazi üzerindeki anlaşmazlık devam ediyor.
Arslan, "Hükümetin Süryani cemaatine yaklaşımı biraz muğlak ve değişken" diyor. "Güneydoğu bölgesinde farklı, batı bölgesinde farklı bir politikası var."
2021 yılında Türkiye'nin güneydoğusunda bir Süryani rahip olan Aho Bileçen'in tutuklanıp hapse atılması da dünya çapında Süryani toplumunun tepkisine sebep oldu.
Her türden Hristiyan için, Erdoğan'ın azınlıkların kamusal yaşamdaki yerine yönelik politikasının, kilise mülkiyeti konusu kadar, gerçek anlamda çoğulcu bir toplumu oluşturmak adına saygıyı yeniden tesis etme konusunu da kapsaması gerekiyor.
Vergili, "Süryani halkının ve Hristiyan topluluklarının korunması ve refahı için hakikat, şeffaflık ve demokratik ilkeler doğrultusunda uzun vadeli bir programa ihtiyaç var" dedi.
-
KAYNAK
●►Youtube 'Katıl': KATIL
Batılı Kiliseler Ateşkes Çağrısında Bulundu Ancak Filistinli Hristiyanlar Boş Sözler İşittiler
Rahibe Sally Azar yıla yüksek bir notla başladı. Ocak ayında Luteryenler onun ilk Filistinli kadın papaz olarak atanmasını kutlamak için dünyanın dört bir yanından geldiler. Muhabirler ve fotoğrafçılar onunla vakit geçirmek için can attılar ve Kudüs'te kırılan cam tavan hakkında yazılar yazdılar.
Ancak 7 Ekim'den ve İsrail ile Hamas arasındaki savaşın patlak vermesinden bu yana Azar, işgal altındaki topraklara ve Ürdün'e dağılmış 2.500 kişilik cemaatini bir arada tutmak için mücadele ediyor. Batı Şeria'daki pek çok kişi hareket özgürlüğünde ciddi kısıtlamalar, artan yerleşimci saldırıları ve iş kayıpları yaşıyor.
Azar, protestoların ve yerinden edilmelerin ortasında, Batılı Hristiyan kilise liderlerinin İsrail'i desteklemelerinin ya da çatışmanın her iki tarafı hakkında tarafsız beyanlarda bulunmalarının, cemaatin kendisini terk edilmiş hissetmesine neden olduğunu söyledi. Ona göre, bazıları savaşı Batılı mezheplerin sömürgeci geçmişleriyle hesaplaşması için bir fırsat olarak görüyor.
Filistin'deki Anglikan toplumu ile İngiliz Mandası dönemine dek uzanan uzun bir ilişkisi olan İngiltere Kilisesi'nin ruhani lideri Canterbury Başpiskoposu Justin Welby, savaşın başlamasından bu yana İsrail'i birçok kez ziyaret etti. 13 Kasım'da çatışmayla ilgili bir konuşma yapan Welby, İsrail'in Gazze'ye yönelik bombardıman ve kuşatmasının "ahlaki olarak haklı gösterilemeyeceğini" söyledi. Ancak Hamas'ın vahşeti ile "İsrail'in kendini savunma hakkı ve görevi" arasında bir denklik olmadığını açıklayarak 14 Aralık'ta bu tutumunu yineledi.
Yaklaşık 20 milyon Alman Protestanı temsil eden ve Azar'ın papazlık yaptığı kiliseyi 1898 yılında kuran Almanya Evanjelik Kilisesi – İmparator Wilhelm II beyaz bir at üzerinde Kudüs'e gelerek kutsamıştır – İsrail'in kendini savunma hakkını tutarlı bir şekilde savunurken çatışmaların durdurulması çağrısında bulunmuştu.
Kilisenin kısa bir süre önce bir cinsel istismarı örtbas ettiği iddiaları üzerine istifa eden lideri Annette Kurschus, 11 Kasım'da düzenlenen sinodda yaptığı konuşmada "Yahudi nefretinin hiçbir haklı gerekçesi olamaz. Ve 7 Ekim katliamını hafifletmeye yönelik her türlü girişim anti-semitizmdir. Her 'evet, ama' önemsizdir" dedi.
Bu tür al gülüm ver gülüm yaklaşımları bazı Filistinli Hristiyanları şaşkına çevirdi.
Beytüllahim'de, Luteryen bir papaz ve Filistinli bir ilahiyatçı olan Rahip Mitri Raheb, "Ateşkes yeterli değil" dedi.
Mevcut savaş nasıl sona ererse ersin, yıllar içinde daha fazla çatışmanın yaşanacağını öngören Raheb, Kutsal Topraklar dışındaki kilise liderlerinin Batı'daki güçlü hükümetlere gerçek bir siyasi çözüm bulmaları için baskı yapma konusunda aktif bir rol üstlenmeleri gerektiğini söyledi.
Raheb, "Filistinliler için adalet olmadan İsrail için barış olmaz" dedi. "Adalet İncil'in kalbinde yer alır. Adalet konusunda taviz veremeyiz. Diğer kiliseler adalet olmadan barış istiyor."
27 Kasım'da Filistinli Hristiyanlardan oluşan bir heyet Biden yönetimi ile temaslarda bulunmak üzere Washington'a gitti. Beytüllahim'deki Luteryen, Ortodoks, Ermeni ve Katolik liderlerin mühürleriyle damgalanmış, kapsamlı ve acil bir ateşkes talep eden bir mektup teslim ettiler.
Delegelerden biri olan Luteryen papaz Munther Isaac, çatışmanın geçmişine değinmeyen son açıklamalardan dolayı "büyük hayal kırıklığına uğradığını" söyledi. "Olaylar 7 Ekim'de başlamadı. İsrail'in kendini savunma hakkına odaklanıyorlar, peki ya Filistinlilerin kendilerini ve topraklarını kolonizasyona karşı savunma hakkı ne olacak?" dedi.
"Kiliseler İsrail'in anlatısını sorgulamadan tekrarladığında rahatsız oluyorum," diye ekledi. "Bir soykırıma makul bir zemin kazandırmaya çalışıyorlar."
Vatikan'ın tepkileri bile Isaac'ın gözünde yetersizdi. Papa Francis 22 Kasım'da genel sinodda yaptığı konuşmada İsrail'in Gazze'de yürüttüğü harekatın "savaşın ötesine geçtiğini" söyledi.
Francis, "Bu savaş değil, terörizmdir" açıklamasında bulundu. Francis'in daha güçlü bir duruş sergileyip sergilemediğine ilişkin bir soruya Isaac şu yanıtı verdi: "Evet ama yeterli değil. Daha fazlasına ihtiyacımız var."
"Benim kiliselerden beklentim her şeyin adını doğru koymalarıdır: Bu bir soykırımdır. Çok sayıda kurum tarafından kanıtlandığı üzere ortada açık savaş suçları var. Kiliseler hala İsrail'i açıkça ve doğrudan kınamaya yanaşmıyor" dedi.
Washington'a gelen bir diğer delege olan Tamar Haddad da benzer bir hayal kırıklığını dile getirdi. Bölgedeki Ortodoks, Katolik ve Protestan kiliselerinin oluşturduğu bir koalisyon olan Orta Doğu Barışı için Kiliseler'de koordinatör olan Haddad, Batılı kiliseleri ateşkese verdikleri destekte ikircikli davranmakla suçladı. "Ateşkes çağrısında bulunsalar bile" dedi, "bunu her zaman çelişkili ifadelerle birlikte yapıyorlar."
Haddad, "Neden korktuklarını bilmiyorum" dedi. "Tekrar tekrar yanlış şeylere odaklanıyorlar."
Savaşın başlarında Batı Şeria'daki Anglikanlar da 21 Ekim'de benzer itirazlarını ağır bir mektupla dile getirmişlerdi. Batı Şeria'nın Ramallah ve Birzeit kentlerindeki cemaatler, Canterbury Başpiskoposu'nun İsrail'in meşru müdafaa hakkını destekleyen açıklamalarından dolayı "tamamen şaşkın" olduklarını yazmışlardı.
Welby'ye gönderilen mektupta "Kilise, yaşananların, tüm dünyanın gözleri önünde halkımızın vazgeçilemez haklarının 75 yıldır sistematik olarak yok sayılmasının bir sonucu olmadığına inanmıyor mu?" ifadeleri yer aldı.
Raheb ve Haddad, ABD'deki bazı mezhep ve örgütlerin, özellikle de Protestan olanların Filistinlilere daha güçlü destek verdiğini belirtiyor. İsrail'i apartheid devleti olarak niteleyen bir kararı 2022 yılında kabul eden Presbiteryen Kilisesi (ABD), Filistinlilerin "işgal olmaksızın kendi topraklarında özgürce yaşama hakkını" ve İsrail'in "özgür ve egemen bir ulus olarak var olma hakkını" desteklediğini ifade etti.
Birleşik İsa Kilisesi, İsa'nın Havarileri ve Amerika'daki Evanjelik Lüteriyen Kilisesi, diğer 26 Protestan grupla birlikte, 12 Ekim'de Kongre'ye gönderdikleri bir mektupta Filistinlilere yönelik "on yıllardır süren kurumsallaşmış baskı ve toplu cezalandırmaya" dikkat çekti.
Ancak Raheb, Amerika'daki Evanjelik Hristiyanlar ile Cumhuriyetçi Parti arasındaki uyuma işaret ederek, bu kiliselerin tepede etkisi olan kiliseler olmadığını söyledi.
Nitekim bazı ibadethaneler tarihi bir leke taşıyor gibi görünüyor ve eleştirilen resmi duruşları değil, emperyalist savaş makinesiyle olan köklü bağlantılarıdır.
Filistinli Hristiyanlar da Batılı kiliselerden sadece mevcut tutumlarını değil, ülkelerindeki çatışma ortamının yaratılmasındaki tarihi rollerini de değiştirmelerini ve tövbe etmelerini istiyor.
Raheb, "Başpiskopos neden 'Balfour Deklarasyonu ve İngiliz Mandası eliyle siz Filistinlilere yanlış yaptık' diyemedi?" dedi. "Bunun için özür dileriz ve hatamızı telafi etmek istiyoruz. Artık bu ülke bir değil iki halk tarafından paylaşılmalı."
"Filistin'de tüm bu yerleşimci sömürge projesini başlattıkları için asla pişman olmadılar. Bu hiçbir zaman ele alınmadı" diyen Raheb, İngiltere'nin İsrail'in kuruluşundaki başlıca rolüne atıfta bulundu.
Azar'a göre mesele tarihi bir suçluluk değil, insanlık meselesidir. "Kiliseler politikacı değildir. Biz Hristiyanca karşılık veririz." dedi.
-
KAYNAK
●►Youtube 'Katıl': KATIL
Aziz Petrus Meydanı'nda toplanan inananlara seslenen Francis, "Gazze'den çok vahim ve acı haberler almaya devam ediyorum. Çaresiz siviller bombalamaların ve silahlı saldırıların kurbanı oluyor. Bu bir savaş, bu bir terörizm." dedi. Papa uluslararası toplumu dünyada barış için çaba göstermeye çağırdı.
Cumartesi günü Nahida Khalil Anton ve kızı Samar Kamal Anton, çatışmalardan kaçarak sığındıkları Gazze'deki Kutsal Aile Kilisesi'nin tuvaletine doğru yürürken keskin nişancılar tarafından vuruldu. Kilise cemaatinden alınan bilgilere göre iki kadın Hristiyan cemaatinin aktif üyeleriydi.
Kudüs Latin Patrikhanesi tarafından cumartesi günü yapılan açıklamaya göre kilisede bulunan yedi kişi daha yaralandı. "Hiçbir uyarı yapılmadı, hiçbir bildirimde bulunulmadı" diyen patriklik açıklamasında, iki kadının "hiçbir savaşçının bulunmadığı Kilise binasının içinde soğukkanlılıkla vurulduğu" ifade edildi.
Papa da kilisede terörist olmadığını, "sadece ailelerin, çocukların, hasta ve engellilerin, rahibelerin" bulunduğunu söyledi.
İsrail ordusu "konuyu ciddiye aldığını" ve saldırıyla ilgili bir soruşturma başlattığını açıkladı. Askerlerin Hamas teröristlerinin Hristiyan kilisesinin bulunduğu bölgeye sığındıklarına inandıklarını iddia ettiler.
Patriğin bildirdiğine göre, cumartesi sabahı erken saatlerde bir roket 54 engellinin ikamet ettiği Rahibe Theresa'nın kız kardeşleri manastırını hedef aldı. Binanın jeneratörü tahrip oldu ve manastır yaşanmaz hale gelerek sakinleri yerlerinden oldu.
"Tüm Hristiyan cemaatiyle birlikte dua ederek, bu anlamsız trajediden etkilenen ailelere yakınlığımızı ifade ediyoruz. Aynı zamanda, tüm kilise Noel'e hazırlanırken böyle bir saldırının nasıl gerçekleştirilebildiğini anlamakta güçlük çektiğimizi ifade etmekten başka bir şey yapamıyoruz" dedi.
Kardinal Pierbattista Pizzaballa tarafından yönetilen Kudüs Latin Patrikhanesi, Kutsal Topraklardaki Katolik cemaatini temsil etmektedir.
İtalyan medya kuruluşlarına konuşan ve Kudüs'teki Katolikler için tarihi öneme sahip dini mekânları denetlemekle görevli bir Fransisken tarikatı olan Kutsal Topraklar Vesayeti, kiliseye karşı güç kullanımını "kesinlikle haksız" olarak nitelendirdi.
ABD Piskoposlar Birliği de cumartesi günü yaptığı açıklamada son olaylara "büyük bir üzüntü ve dehşet" ile tepki göstererek şiddetin durdurulması ve barış görüşmelerine bağlılık çağrısında bulundu. "Bu çatışmanın tüm taraflarına savaşın asla bir çözüm olmadığını, aksine her zaman bir yenilgi olduğunu hatırlatan Kutsal Babamız Papa Francis'e kararlılıkla eşlik ediyoruz. Yalvarıyoruz, 'barış, lütfen barış!'" ifadeleri yer aldı.
Francis daha önce Hamas ve İsrail arasındaki şiddeti terörizm olarak nitelendirmiş ve bunun "savaşın ötesine geçtiğini" belirtmişti. Bu terörizmdir" demişti.
İsrailli temsilciler Papa'nın İsrail güçlerinin eylemlerini Hamas militanlarınınkiyle bir tutmasına karşı çıktılar. İsrail'in Vatikan Büyükelçisi Raphael Schutz, patrikhanenin açıklamasının "kan iftirası olarak en sert şekilde kınanması gerektiğini" söyledi ve iki Hristiyan kadının ölümünü "korkunç bir hata" olarak nitelendirdi.
-
KAYNAK
●►Youtube 'Katıl': KATIL
Danimarka Parlamentosu Kur'an-ı Kerim ve Diğer Dini Kitapların Yakılmasını Yasaklayan Yasayı Kabul Etti
Yakın zamanda bir avuç İslam karşıtı aktivist tarafından Kuran'a yapılan saygısızlıkların Müslüman ülkelerde şiddetli gösterilere yol açmasının ardından Perşembe günü Danimarka parlamentosunda, ülkede herhangi bir kutsal metne saygısızlık yapılmasını yasadışı hale getiren yeni bir yasa kabul edildi.
Bu İskandinav ülkesi yurt dışında diğer ülkelerin kültürlerine, dinlerine ve geleneklerine hakaret edilmesini ve aşağılanmasını kolaylaştıran bir yer olarak görülüyor. Adalet Bakanlığı, yasanın amacının, diğer şeylerin yanı sıra Danimarka'da terörizm tehdidinin artmasına katkıda bulunan "sistematik alaycılığa" karşı koymak olduğunu söyledi.
Adalet Bakanı Peter Hummelgaard yaptığı açıklamada "Danimarka'nın ve Danimarkalıların güvenliğini korumalıyız" dedi. "Bu nedenle uzun zamandır gördüğümüz sistematik saygısızlıklara karşı artık daha iyi bir koruma sağlıyor olmamız önemlidir."
Folketing yani parlamento, sekiz milletvekilinin katılmadığı oylamada 94'e karşı 77 oyla yasayı kabul etti. Yeni yasa, "dini bir topluluk için önemli bir dini anlamı olan bir yazıya ya da bu şekilde görünen bir nesneye, alenen ya da daha geniş bir kesime ulaşmak amacıyla uygunsuz muamelede bulunmayı" suç haline getirecek. "Küçük bir bölümü" saygısızlık içeren ancak daha büyük bir sanatsal üretimin parçası olan sanat eserleri yasak kapsamına girmiyor.
Dört saatten fazla süren tartışma sırasında sol ve aşırı sağ partiler merkez sağ hükümete karşı birleşerek 25 Ağustos'ta taslağı sunan üç partili koalisyonun da tartışmaya katılmasını talep etti. Hükümet hiçbir şey söylemedi, bu yüzden muhalefet tarafından "korkak" olarak nitelendirildi.
Sosyalist Halk Partisi'nden Karina Lorentzen "İran, Danimarka bir İranlının yapabileceği bir şeyden rahatsız olduğu için yasalarını değiştirir mi? Pakistan değiştirir mi? Suudi Arabistan değiştirir mi? Cevap hayır" diye retorik bir soru sordu. Göçmen karşıtı Danimarka Demokratları'ndan Inger Støjberg ise yeni yasanın İslam'a teslimiyet ve "bizim değerlerimizi paylaşmayan" ülkelere boyun eğmek anlamına geldiğini söyledi.
Støjberg, "Danimarka gibi modern ve aydınlanmış bir toplumda ifade özgürlüğünün kısıtlanması yanlıştır" dedi.
Sadece bu yıl içinde aktivistler, Müslüman ülkelerin büyükelçilikleri önünde, ibadet yerlerinde ve göçmen mahallelerinde Kuran yakma da dahil olmak üzere 500'den fazla protesto gösterisi düzenledi.
Danimarka defalarca bu saygısızlıklarla arasına mesafe koymuş ancak ifade özgürlüğünün Danimarka toplumunun en önemli değerlerinden biri olduğu konusunda ısrar etmişti. Hükümet "dini eleştiriye açık kapı bırakılması" gerektiğini ve 2017 yılında yürürlükten kaldırılan dine hakaret maddesini yeniden yürürlüğe koyma planlarının olmadığını söyledi.
Danimarka'nın ikinci büyük şehri Aarhus'ta bir camide imamlık yapan Oussama Elsaadi, B.T. gazetesine yaptığı açıklamada bunun "tüm Müslümanlar için iyi bir mesaj" olduğunu söyledi.
B.T.'ye göre Elsaadi, "Kuran'ın yakılması ötekilere hakarettir" dedi ve ekledi: "Kendinizi istediğiniz gibi ifade edebilirsiniz ama öteki insanların hayatlarını altüst edecek şekilde değil."
2006 yılında Danimarka'da bir gazetenin aralarında türban olarak bomba takan bir Muhammed Peygamber karikatürünün de bulunduğu 12 karikatürü yayınlamasının ardından Danimarka, Müslüman dünyasında geniş çaplı bir öfkenin odağı haline geldi. Müslümanlar peygamberin tasvirlerini kutsal değerlere saygısızlık ve putperestliğe teşvik olarak görmektedir. Bu resimler dünya çapında Müslümanlar tarafından Danimarka karşıtı şiddetli protestolara yol açtı.
Yeni yasayı ihlal edenler para cezasına ya da iki yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilecek. Yasanın yürürlüğe girmesi için Danimarka'nın temsili hükümdarı Kraliçe Margrethe'nin yasayı resmen imzalaması gerekiyor. Bunun da bu ay içinde gerçekleşmesi bekleniyor.
İsveç haber ajansı TT, bir dizi Kuran yakma olayına ve kutsal kitapların tahrip edilmesini içeren protesto gösterileri düzenleme taleplerine sahne olan komşu İsveç'te, hükümet tarafından başlatılan bir soruşturmanın sonucunda polis yönetmeliğinin gözden geçirilmesi gerekip gerekmediğinin ortaya çıkacağını yazdı.
TT, İsveç polisinin kutsal kitaplara saygısızlık içeren bir halk toplantısı başvurusunu değerlendirirken ülkenin güvenliğine yönelik tehditleri de göz önünde bulundurabilmesi gerektiğini ve bu konudaki çalışmaların önümüzdeki yıl 1 Temmuz'a kadar tamamlanacağını belirtti.
İsveç'te Kuran'ın ya da diğer dini metinlerin yakılmasını veya bunlara saygısızlık edilmesini özel olarak yasaklayan bir yasa bulunmuyor. Pek çok Batı ülkesinde olduğu gibi İsveç'te de dine hakarete ilişkin bir yasa bulunmuyor.
Temel ilkelerin çatışması konusu İsveç'in, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra aciliyet kazanan ancak mevcut tüm üyelerin onayına ihtiyaç duyduğu NATO'ya katılma yönündeki isteğini zora soktu. Türkiye, Stockholm'deki Türk ve İslam karşıtı protestoları gerekçe göstererek İsveç'in üyeliğini geçen yıldan bu yana engelliyor.
-
KAYNAK
●►Youtube 'Katıl': KATIL
Luka, 2:21-24:
Sekizinci gün, çocuğu sünnet etme zamanı gelince, O'na İsa adı verildi. Bu, O'nun anne rahmine düşmesinden önce meleğin kendisine verdiği isimdi.
Musa'nın Yasası'na göre arınma günlerinin bitiminde Yusuf'la Meryem çocuğu Rab'be adamak için Yeruşalim'e götürdüler. Nitekim Rab'bin Yasası'nda, “İlk doğan her erkek çocuk Rab'be adanmış sayılacak” diye yazılmıştır. Ayrıca Rab'bin Yasası'nda buyrulduğu gibi, kurban olarak “bir çift kumru ya da iki güvercin yavrusu” sunacaklardı.
-
KAYNAKLAR
- Luka 2:21.
- Catholic Encyclopedia : Feast of the Circumcision
- The Lost Books of the Bible (1979); Infancy of Jesus Christ 2:1-4
- Nicholas Penny, National Gallery Catalogues (new series) : The Sixteenth Century Italian Paintings, Vol. I (2004), pp.116-117.
- Leonard Glick, Circumcision from Ancient Judea to Modern America (2005), pp. 93-96.
- Ray Pritz, Nazarene Jewish Christianity (1992), pp. 108-109.
- Gertrud Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. I (1971) (English trans from German), pp.88-89, and plate 225
- Robert P. Palazzo, The Veneration of the Sacred Foreskin(s) of Baby Jesus (2005).
●►Youtube 'Katıl': KATIL
Kutsal nedir? Sözlük ve kelime anlamına göre:
1-Güçlü bir dinsel saygı uyandıran ya da uyandırması gereken, kabul görmüş bozulmaması, dokunulmaması gereken, üstüne titrenilen değerlerdir. Felsefe de ise Tanrı'ya adanmış olan, tanrısal olandır.
2-Tapılacak ya da yolunda can verilecek KADAR sevilen deðerdir.
Kutsal; kişilerin manevi yönden değer verdiği, koruduðu, dini görüþ, kiþiler ve inançlardan oluşmaktadır.
Bu tanımlara göre kutsal, bir deðerdir ve hem dini hem de bireysel güçlü saygıdır. Bu gösterilen saygı elbette ki bireysel olduðu kadar toplumsaldır.
Şimdi bu kutsalı, güçlü saygıyı hem dinsel hem toplumsal hem de bireysel olarak ele alalım.
Tanrı, peygamber, din, inanç ve sözde getirdikleri kitaplar toplumdan topluma, kişiden kişiye farklılık gösterse de kutsal kabul edilmiştir. Dünyada 4300 den fazla din olduğuna göre bu demektir ki her bir din kendi coğrafyasında, kendi toplumunda ve kendi inananları arasında kutsaldır. Bu durumda ortaya o kadar çok kutsal değer çıkıyor ki haliyle kutsalların çatışması ve sınırları söz konusu oluyor. Sizin için kutsal olan bir başkası için kutsal olmadığı gibi anlamsız, gereksiz, mantıksız hatta iğrenç ve suç olabilmektedir.
Sizin için insana, ineğe, maymuna, köpeğe, fareye tapmak ne kadar mantıksız ve hatta iğrenç ise bir başkası için de sizin taptığınız hatta görünmez olan kutsalınız ona mantıksız gelebilmektedir.
Sizin, insan insana tapar mı dediğiniz yerde pekala Hristiyanlar İsa'yı tanrı ve oğlu olarak kutsal ruh kabul etmektedirler.
Siz ineğin sütünü içip, kesip yerken bir Hindudan kendi kutsalınıza saygı duymasını bekleyebilir misiniz? Hindistan'da ineğe tekme atın bakalım size ne yapıyor halk.
Siz fareyi zararlı görüp öldürürken, Hindistan Racastan'da fareler kutsaldır ve sütle beslenip korunuyorlar. İstedikleri gibi her yerde serbest dolaşıyorlar. Racastanlar tüm çocukların fare olarak doğduğuna inanıyorlar.
Siz maymunu doğadaki sıradan bir hayvan olarak görürken, onu kutsal kabul edip tapınanlar var. Diğer yandan maymunu kesip yiyen toplumlar var.
Siz köpekleri doğadaki sıradan bir hayvan olarak görürken, evcil hayvan olarak beslerken, bazı toplumlar köpekle evlenirken, bazı toplumlar etini yerken, Sufi-Şii'lerde köpek kutsaldır.
Günümüzde halen putlara tapanlar, doğasal varlıklara, maddi cisimlere tapanlar vardır.
Sizlere kültürlerden bahsetmiyorum. Verdiğim örnekler bazı toplumlarca kutsal kabul edilen, tapınılan ve dini ritüellerinde kullanılan değerlerdir.
Diğer toplumlar da islama, islamın tanrısına, peygamberinin hayatına, kitabı Kur'ana ve müslümanların uygulamalarına baktıklarında var olmayan, görünmeyen, bilinmeyen, etkisiz birine tapındığınızı söylüyorlar. Peygamberinizin uygulamalarýna, kitabınıza, müslümanlara bakarak, İslam'ı terörizimle, barbarlıkla ve cehaletle özdeştiriyorlar. Peygamberinizi pedofili olarak görenler var.
Sizin, tek hak din bizim dinimiz, son din bizim dinimiz demeniz onlar için bir şey ifade etmiyor. Onlar için İslam 4300 dinden sadece bir tanesi. Siz nasıl diğer 4299 dini çeþitli gerekçeler ile reddediyorsanız, onlar da sizi, farklı gerekçeler ile reddediyorlar. Unutmayın, dinler doğaları gereği rakip kabul etmezler. Tek kalmak isterler. Evi camdan olan başkasına taş atarken iki kez düşünmelidir.
4300 farklı dinin ve tanrısının her biri, bir diğerini reddettiğine göre kutsala saygıda kriter ne olmalıdır? Bana göre diyerek 4301nci dini oluşturmak istemem. Ama insanın düşünen, sorgulayan, araştıran, aklını kullanan, vicdanı ile hareket eden, sevgi dolu, bilim üreten bir varlık olduğu dikkate alınması gereken en önemli konudur.
Bu durumda kriterin, ölçünün, terazinin, bakış açısının AKIL, VİCDAN, SEVGİ, ADALET VE BİLİM olması kaçınılmazdır.
Herkesin kutsalı kendisinedir. Kendi kutsalına saygı göstermesi gereken de kendisidir. Hiç kimse kendi kutsalına başkasından tapınmasını, sevmesini saygı göstermesini beklemek hakkına sahip değildir. Çünkü inanç kutsal; kişinin kendisi ile tapındığı arasında bireysel bir değerdir.
Özellikle İslam özelinde kullanılan "KUTSALIMA SAYGI GÖSTER" söylemi çok kullanılmaktadır. Son zamanlarda bu "Allah'ıma, dinime, peygamberime, kitabıma inanmasan da saygı göstermek zorundasın" tavrını ele almak istiyorum. Elbette ki bu saygı ve hakaret meselesini ele alırken, inandığınız kitabınızdaki, Allah'ın sözlerinden örnekler vereceðim. Kriterimde yukarıda saydıklarım olacak. Kitabınızda yer alan ayetlerdeki sözde Allah'ın sözü olan birkaç kelime ve cümleyi sizlere ayna tutmak istiyorum.
"Kereste" (Münafkun 4)
"Piç" Zenim kelimesi geçer. (Kalem 13) Bu konuda Prof. Dr. Mustafa Öztürk'ün Youtubedaki yorumuna bakabilirsiniz.
"Hayvan" (Bakara 171-Araf 179-Furkan 44)
"Pislik" (Tevbe 24)
"Aşağılık Maymun" (Bakara 65)
"Domuz" (Maide 60)
"Eşek" (Cuma 5)
"Köpek" (Araf 176)
"Allah onları kahretsin!" (Tevbe 30- Munafikun 4)
"Akılsızlar!" (Bakara 13 ve 142- Þuara 224)
"Yalancılar!" (Zariyat 10 ve 12- Nahl 39 ve 105- Mücadele 18- Munafikun 1- Mu'minun 90 ve Ali İmran, Vakıa, Tevbe gibi bir çok surede geçmektedir.)
"Maymunlar!" (Araf 166- Bakara 65- Maide 60)
"Domuzlar!" (Maide 60)
"Hayvanlar hatta hayvandan da aşağılıklar!" (Araf 179)
"Onlar, ancak hayvanlara benzerler, hatta hayvandan da sapıktır onlar" (Furkan 44)
"Eşeğe benzerler!" (Muddessir 51- Cuma 5)
"Pislikler!" (En'am 125- Yunus 100- Tevbe 125)
"Aşağılıklar! (Araf 166, Araf 168- Kalem 10- Bakara 65- Mucadele 18- Nahl 27- Munafikun 4- Mu'min 60 v.s gibi daha birçok sure de geçmektedir.)
"Canı çıkasıcalar! (Kahrolası-Geberecesiler)" (Muddessir 19-20)
"Alçaklar" (Mucadele 18)
"Yabani eşekler" (Muddessir 51)
"Susamış develer" (Vakıa 55)
"Dilini sarkıtıp soluyan köpekler" (Araf 176)
"Lânet olsun geberesi yalancılara" (Zariyat 10)
"Reziller" (Tevbe 14- Nahl 27- Tevbe 2- Hud 93- Haþr 5 v.s gibi birçok ayette geçmektedir.)
"Sapıklar" (Vakıa 51, 92- Fatiha 7- Kasas 50 v.s gibi birçok ayette geçmektedir.)
"Beyinsizler" ("Sefih"; fıkıhta, beyinsiz-beyinsizlik anlamına gelir deseler de Kur'an'da beyin kelimesi geçmez, Kur'an beynin işlevinden habersizdir. Bu ve benzeri kelimeler aptal, ahmak, kafasız gibi anlamlar taşırlar.) (Bakara 13, 142)
"Onlar sanki elbise giydirilmiş kütükler gibidirler." (Munafikun 4)
"Soysuzlar" (Kalem 13)
"Kahrolasılar, geberesiceler" (Abese 17- Büruc 4- Zariyat 10, 12)
"Kahrolun, elleri kurusun" (Tebbet 111)
Bunlar sizin inandığınız Allah'ın, sözde yarattığı kullarına karşı kullandığı cümleler. Bakın hadislerde yer alan aşağılayıcı, hakaret ve küfür içeren sözlere girmiyorum bile. Kur'andaki çelişkilere girmiyorum bile. Kur'andaki kadını insan yerine koymayan ve aşağılayan ayetlere girmiyorum bile.
Sizce gerçek bir yaratıcı, sevgi dolu bir yaratıcı, kendi yarattığı kullarına, sözde gönderdiği kitapta ve sözde peygamberinin ağzından böyle küfürler, hakaretler yapar mı? Yaparsa yarattığı kullar Ona itaat eder ve sever mi? Bu durumda insanlardan bu kutsalınıza saygı duymasını ve göstermesini nasıl beklersiniz?
Sevgili kardeşim; lütfen kendine saygı duyuyorsan oku, düşün, sorgula ve araştır!
Diğer bir konu da bireysel kutsallardır. Yani tapılacak ya da yolunda can verilecek kadar sevilen değerdir. Bu değerler de tamamen bireyseldir, kişiden kişiye, toplumdan topluma değişir. Burada ayrımı yapılacak nokta ise DİNSEL OLMAMASIDIR. Ancak tanımlama yapılırken "tapılacak derecede" vurgusunun yapılması aşırı değer verilmesini vurgulamak içindir. Unutmayın bu bireysel değerler, bireysel olduğu kadar toplumsal da olabilir.
Nedir bu bireysel olan kutsallar ve değerler.
Anne, baba, evlat, eş, namus, vatan, vatanını kurtaran ve kuran kişiler.
Bu değerlere hakaret edilmesini, saygısızlık edilmesini, küfredilmesini hemen hemen dünyadaki tüm toplumlar kabul etmezler. Türk toplumunda ise bu değerlerin tamamı neredeyse kutsal değer kabul edilir.
Bu noktada özellikle vatanı kurtaran ve kuran kişiler kapsamında ulu önder Atatürk'ü ele almak istiyorum. Bazı müslümanlar tarafından en çok yapılan hatalardan birisi Atatürk'ün peygamber ile karşılaştırılması, laik ve seküler olanlara dönük "bakın siz de Atatürk'e tapıyorsunuz, Anıtkabir'e tapınmaya gidiyorsunuz" söyleminin kullanılmasıdır. Peygamberler hem kutsal hem değerdir. Atatürk ise kutsal değil sadece değerdir!
Sevgili kardeşim öncelikle bilmeli ve kabul etmelisin ki Atatürk dini bir lider ve kutsal bir kişilik değildir! Tanrı tarafından gönderildiğini iddia etmediği gibi yeni bir din de getirmemiştir. Atatürk'ü sevenler de onu bir dini kimlik ve kişilik olarak görmezler. Bu yüzden Atatürk'ü peygamber ile karşılaştıran bir Atatürk sever göremezsiniz, Atatürk'e de tapmazlar. Ancak ülkeyi düşmanlardan kurtaran, yeni bir ülke kurup bizlere vatan bırakan, Cumhuriyet sistemini kurup bizlere armağan eden, yüce bir insan, güçlü bir asker, güçlü bir siyasetçi, lider ve önder, ülkenin en büyük ortak değeri olarak görürler. Bunun gereği olarak da saygılarını sunmak, minnetlerini göstermek için Anıtkabir'e ziyarete giderler. Dünyanın saygı duyduğu bir lidere, kendisini kurtarmış bir toplumun, kendisini kurtarana saygı duymaması, hakaret etmesi küfretmesi ihanetten başka bir şey olamaz.
Sağlık, sevgi, akıl ve bilimle kalınız.
İBRAHİM’İN İLK İNANÇ SİSTEMİ “SABİÎLİK”
Yaşayıp yaşamadığı konusunda herhangi net bir bilimsel bilgi bulunmamasına rağmen kutsal kitaplarda anlatılanlarla İbrahim hakkında bilgi sahibi olabildik. Ancak kutsal kitaplarda yazılanların da mantık açısından destekleyici kaynakları olmaması İbrahim’i daha gizemli bir hale getirmektedir.
İbrahim hakkında bilinenlerin bir kısmı Sümerlerin Ur kentinde putperest bir anne-babadan dünyaya geldikten sonra gençliğinde Nemrut isimli bir kral ile arasında anlaşmazlık olduğu ile başlar. Ancak İbrahim’in yaşadığı varsayılan tarihte ortada Nemrut isimli bir kral bulunmamaktadır. İbrahim daha sonra babası Terah’tan kavgalı bir şekilde ayrılıp bugünkü Harran’a göç ettiği bilinir. Atalarının yaşadığı Habur ovasından dolayı onlara Haburi ya da Habiru deniyordu. Harran’da kız kardeşi Sare ile evlilik akdini gerçekleştirerek hayvancılık işlerine girmiş yani celep olmuştu. Bu tarihten sonra yetiştirdiği küçükbaş hayvanların üretimini ve ticaretini yapmaya başladı. Tabii ki bundan dolayı da sürekli yeni taze otlaklar bulmak amacıyla göçebe bir hayat yaşıyordu.
İbrahim’in yaşadığı MÖ 2000’li yıllarda bölge coğrafyasında (Asur ve Babil) varlığını sürdüren Sümerlerin tanrısı Enlil ve Enki liderliğinde diğer tanrılardı. Sümer tanrılarının ikametleri gökler olduğu için yıldızlar ve gezegenler onların sorumluluk alanına girmekteydi. Zaten Enlil diğer anıldığı Baal ya da El gibi farklı isimlerde de olduğu gibi Boğa görüntüsü ile resmedilirdi ve bunun asıl sebebi de göklerde Boğa Burcunu temsil etmesiydi. Göklerin tanrısı olmasına rağmen yerden yani dünyadan sorumluydu ve bu yüzden de grubu toprak idi. Kardeşi Enki de yine göklerin tanrısı olmasına rağmen o suyu kontrol ediyordu bu yüzden de Kova (Aquarius) burcu ile simgelenmekteydi. Diğer Sümer tanrıları da her biri bir yıldızı temsil ediyordu bu yüzden Sümer tanrılarına inananların bir kısmı kendilerine “Mandaye” ve “Nasuraye” adını vermişlerdi. Aslı Aramice Mandaye kelimesinin kökeni olan Manda kelime anlamı itibarı ile “Bilgi”, “Hikmet” demekti. Batılı bilim insanları bu yüzden bu inancın adı için “Mandeizm” tanımlamasını kullandılar. Cemaat üyelerinde de Mandaye, Mandenler “Bilenler”, “Arif” adını verdiler. Araplar ise bu inanca sahip olanlara “Sabiî” adını vermişlerdi. Arapçada Sabiîlik “Yıldız içinden çıkıp yükselmek” gibi bir anlam içeriyordu. İbranilerde ise bu kelimenin Sub (Vaftiz için suya daldırmak) kelimesinden türetilen “İsabba” ile ilişkili olduğu iddia edilir. Bu kelimeden çıkartılan anlam ise yıldızların meleklerin yurdu olması ile ilgili olduğundan yıldızlara saygı duyulmasını ifade eder.
Sabiîlik genel olarak Sümer tanrılarının inanç şekline dönüştürülmüş bir oluşumudur. Doğrudan yıldızlara tapınmak şeklinde de ifade edilebilir. Bu konuda Yahudi bir filozof ve baş haham olan Musa bin Meymun, yıldızların birer tanrı ve güneşin de en büyük tanrı olduğunu söylüyordu. Ondan sonra ay ve diğer yıldızlar geliyordu. Sabiîler günlük ibadetlerini güneşin gökyüzündeki konumuna göre planlayıp ibadet öncesi su ile temizlenirlerdi.
Sabiîlik bir anlamda Zerdüşt inancına benziyordu. Onların da Zerdüştlerde olduğu gibi karanlık ve aydınlık tanrıları vardı. Gündüz 3 kez gece 2 kez kuzeye dönerek Işık Kralı’na ibadet ederlerdi. Temizlenme ile ilgili işlemin kesinlikle bir akarsuda yapılması zorunluydu ki bunun adına “Rişama” derlerdi. Sabiîler kökenlerinin Adem’e dayandığını iddia ediyorlardı.
Her ne kadar MÖ 2000’li yıllarda Sabiîlik yaygın bir din olarak kullanılıp daha sonra terk edilmesine rağmen sonraki yıllarda birçok uygulaması Yahudilerde, Hristiyanlarda ve Müslümanlarda ortaya çıkmıştır. Örnek vermek gerekirse Hristiyanlarda Yahya ile ortaya çıkan göllerde ve akarsularda başın ve gövdenin suya daldırılıp çıkartılmasıyla yapılan vaftiz uygulaması aslında Sabiîlerden kalmıştır. Müslümanlarda da namaz öncesi alınan abdest yine Sabiîlerden alıntıdır. Buna benzer başka uygulamalar da vardı.
İbrahim’in genel karakter yapısı duruma ve ortama göre davranmak şeklinde tanımlanabilir. Zamanın sert yaşam ortamında İbrahim’in oldukça mülayim bir yapısı vardı. Bu karakter yapısını yıllar sonra Firavun ile karısı Sare’nin de katıldığı sorunlu bir ilişkiden anlayabiliyoruz. İbrahim ölüm korkusu sebebiyle karısı Sare’ye karşılaştıkları başka kişilere eşi yerine kardeşi olduğunu söyletmesi bunun bir delilidir.
EMPERYALİZMİN TARİHSEL GELİŞİMİ-15
GÜLEN HAREKETİ
KANDİLLERİMİZ NE KADAR MÜSLÜMAN?
Regaib, Mirac. Berat ve Mevlid. Biz Türkler, bunların tamamını Kandil diye tanımlıyoruz peki ya Arap ülkeleri veya diğer Müslüman ülkeler? Onlar da İslam’ın önemli günleri olarak anıyorlar ama Kandil demiyorlar.
Peki Türkler neden bu günlere Kandil demekte ısrar ediyorlar. Açıklaması çok basit çünkü Hristiyanların dönemsel benzeri günlerini mum yakarak şarkılarla anıp kutladıkları içim Türkler de onlara özenerek İslam’ın bu günlerini onlara benzemeye çalışıp, mum veya kandil denilen araçları yakarak şarkılarla kutlamak istemişler. Yani bu konu tamamen Türklerin özenti, takıntısından başka bir şey değil.
Berat gecesi, Regaib gibi değil çünkü özellikle Hz. Muhammed döneminden itibaren kutlanmaya başlanmış. Berat gecesinin özelliği peygamberimizin ifadesiyle her Şaban ayının 15. Gecesi Allah’ın rahmetiyle dünya semasında görünmesidir. Bu geceye oruçlarla, dualarla, namazlarla katılanların affedileceği ifade edilir. Berat gecesinin bir önemi de o gecelerin birinde vahiy geldiği için kılınan namazlarda kıblenin Mescid-i Aksa yerine Kâbe olması buyrulmuş olduğundan dolayıydı.
Mirac gecesinin ne denli önemli olduğunu ayrıca anlatmaya gerek yoktur belki ama bir iki cümle etmekte fayda var. O gece Hz. Muhammed uykusundan Cebrail tarafından uyandırılıp, Burak isimli ata bindirilerek birkaç saniyede Mescid-i Aksa’ya getirildi. Burada göğün tüm katlarını ziyaret edip geçerken eski peygamberlerle özellikle de Musa ile görüştükten sonra Allah Müslümanlara namaz kılmayı farz etmişti. Bu yüzden o gecenin ayrı bir önemi var ve Müslümanlar o geceyi özellikle kutlarlar.
Mevlid gecesi ise o da Regaib’e benzer özellikler taşır. Regaib oluşumundan 9 ay 10 gün geçtikten sonra dünyaya gelen sevgili peygamberimizin doğum gününün kutlanmasıdır. Mevlid gecesi Rebülevvel ayının 12. Gecesidir. Yani Hz. Muhammed o gece dünyaya gelmiştir. Fakat nedense kendi döneminde böyle bir kutlama yapılmamıştı. Daha sonraki Ebu Bekir, Hz. Ömer, Osman ya da Hz. Ali dönemlerinde de Mevlid kutlaması yapılmadı. Muaviye zaten yapmadı ve sonraki Emeviler döneminde de böyle bir kutlama yapılmadı. Üstelik Abbasilerin döneminde de Mevlid kutlaması hiç yapılmadı. Aradan tamı tamamına 350 koca yıl geçmiştir. Mısır’da Abbasilerden sonra başlayan Fatımi dönemine gelindiğinde Fatımiler de bakarlar ki Mısırlı Hristiyanlar İsa’nın doğum gününü kutluyorlar o zaman bizim neyimiz eksik diyerek Şii Fatımiler de Rebülevvel ayının 17. Gününü Hz. Muhammed’in doğum günü yani dünyaya gözlerini açtığı gün olarak kutlamaya başladılar. Oldu mu sana yeni bir moda akımı?
İşte bu geceler İslam dünyasında özel ve önemli geceler olarak kutlanmaya başlanmış. Fakat Osmanlı İstanbul’undaki gayrimüslimlerin kendi kutlamaları o kadar beğenilmiş ki İstanbul Müslümanları da onlar gibi yapmaya çalışmışlar. Ellerine kandilleri kapanlar ev ev dolaşıp şarkılarla kutlamalar yaparak yine Hristiyanlar gibi bir de bahşiş toplamaya başlamışlar. Herkesin dilinde;
Yağ parası mum parası
Akşam oldu kandil parası
Kömürlükte kömürlük,
Hanımlara ömürlük
Merdivenden iniyor
Bize para veriyor
On para olsun
Beş para olsun
Hanım teyze sağ olsun.
Bu şarkı ile dolaşan çocuklar bir ellerinde yanan kandil ya da mum para topluyorlardı. Bu çocukların Müslüman olduğunu görenler de ücretlerini ödeyerek Müslüman kalmalarını sağlıyorlardı sanki.
PATREON İLE DESTEK OL
Patreon'dan Üye Olarak Destek Olmak İçin : TIK