BUDİZM NEDİR?

Yazan: A.Kara

BUDİZM NEDİR?

Budizm, kurucusu kabul edilen "Buda" diğer adıyla Siddhartha'nın oluşturduğu bir dindir ve dünya üzerinde bu dine inanan yaklaşık 500.000.000 insan vardır. Çıkış yeri her ne kadar Hindistan olsa da zamanla Doğu ve Güneydoğu Asya bölgelerindeki ülkelere yayılmıştır (Japonya,Çin,Nepal,Kore,Sri Lanka, Tibet vb.)

Budizm bazılarına göre din, bazılarına göre ise bir felsefi akım olarak görülse de temelinde din olduğu aşikardır, çünkü dini ritüelleri bulunan bir uygulama felsefe değil temelinde "DİN" olmuş olur. Fakat Budizm bir dine göre içinde felsefeye ve felsefi düşünceye fazlasıyla yer vermektedir.

Budizm inananlara hayattaki tüm acı ve ızdırapların, tatminsizliklerin sebebini açıklamak ve bunların üstesinden gelmeyi öğretmek, bir nevi ruhsal yönden yardımcı olmaktır.

Felsefi bir akım gibi başladığından öğretileri daha çok içe bakış yöntemlerini, yani meditasyon vb. uygulamalar, karma inancı (neden-sonuç, eylemin karşılık bulması), yeniden hayata gelme döngüsüdür (reenkarnasyon).

Budizm dininin kurucusu Siddhartha hayatını bir sarayda geçirmiştir ve bu sayede dünyadaki tüm sorunlardan uzak kalıp içe kapanıp odaklanma şansı bulmuştur. Babası kendisinden sonraki kralın Siddhartha olmasını istemiş, aynı zamanda sarayda dış dünyadaki sorunlardan uzak yaşayan oğlunun sokaklara inmesini, ölüm, yaşlılık, hastalık vb. şeyleri görmesini istememiştir. 29-30 yaşlarında hayatı, zenginliği, fakirliği, hastalığı, ölümü, acılardaki anlamsızlığın farkına varan Buddha, babasına hayatını insanlığa, insanlığı acıdan kurtarmaya adayacağını söyleyerek saraydan ayrılmak için hazırlıklara başlamıştır. (Babası aşırı koruyucu biri olmalı ki Siddhartha'nın gerçek hayatı görmesini istemiyor, bir diğer ihtimal ise oğlunun mahalle tabiri ile biraz: çıtkırıldım, yani fazla naif biri olması olabilir. Bilemedim genelde Buddha'yı pembiş yanaklı ve tuhaf bir şekilde resmediyorlar :))

Sarayından dışarı çıkmayan Siddhartha Buda bir gün acılardan kurtuluş yolunu aramak için yola koyulmuş ve tek oğlu Rahula ve eşi Yasodhara'yı da bu yolculukta yanına almıştır. (Bu bilgileri okuduğumda iç sesim şunu dedi: Halkın içinde yaşasan daha iyi olabilirdi, böylece acılardan kurtulmanın bir çözümü olmadığını erken fark ederdin, acı hayatın gerçeği yahu, istesek de istemesek de bankaların bize itelediği hesap işletim parası gibi birşey "ACI")

Altı yıl boyunca Ganj'da dolaşan buda, bu gezisi sonrası Meditasyon tekniklerine odaklanmayı tercih etmiş ve buna "Orta Yol" demiştir. Bunun sebebi ise; 6 yıllık arayışı boyunca her dinden eğitmenle görüşüp bilgi almasına rağmen bu dinlerin hiçbirini mantıklı bulamamış, dinlerin amacının kendisininki ile örtüşmediğini düşünmüş olmasıdır. Bunun en temel sebeplerinden biri ise dinlerdeki "Aşırıcılık" tır. Böylece diğer dinlerden bilgi edinme ve acılardan kurtuluşu bulma yolundaki umudunu kesen Siddhartha, kendini tamamen derin düşünme tekniklerine yöneltmiştir.

Ölümünden sonra ise öğrencileri "Sangha Topluluğu"nu kurmuş ve Siddhartha'nın hayat hikayesini derleyip kayıt altına almışlar, ayrıca toplanan 6 Budist, konsey düzenlemiş ve bu sayede onun öğretilerinin yayılmasına, farklı düşüncelerin oluşmasına katkı sağlamışlardır. Bu akımın ABD ve Avrupa'ya gelmesi, okullara ve mezheplere ayrılması ise 20.yüzyıl da başlamıştır.

2500 yıllık geçmişse sahip olan bu din farklı farklı okulları ve sistemleri doğurarak değişik düşünceleri de oluşturmuştur. Bu oluşumlar sonrası, günümüzde kabul gören 4 akım vardır. Bunlar: Güney Budizmi, Doğu Budizmi, Kuzey Budizmi ve Batı ülkeleridir. Batı ülkelerindeki akım diğerlerinden farklı olarak dini yanından ziyade felsefi ve psikolojik yönleri ile kabul görmüştür. Buna bağlı olarak Batı Budizm'inde meditasyon her zaman daha da öne çıkmaktadır (Örneğin ABD kanallarında veya filmlerinde Budizm konu edilirken daha çok meditasyona yer verilmektedir. Hoş daha çok makara kukara, komedi filmlere konu oluyor ya neyse :))