Cezime katliamı (Şevval, h.8.yılı)
Halit b. Velit, Muhammed'in emri ile 420 süvari ile birilikte Dümetü-l Cendel'e gönderilir. Bu bölge insanları Hrıstiyandır. Onların lideri Ükeydir'i yakalıyorlar. Onlardan 2000 deve, 800 at, 400'er adet ok ve zırh alıyorlar. Ayrıca bunların cizyeye bağlıyorlar. Çok ağır bir ceza kesiyorlar onlara. Neleri varsa her yıl ondan Müslümanlara cizye vermek zorunda kalıyorlar.
Halit b. Velit daha sonra Ocak 630 'da meydana gelen Mekke fethinde aktif görev alıyor. Burada üst üste baskınlar gerçekleştiriyor. Halit b Velit 350 kişilik bir silâhlı grubu Cezimeliler üzerine gönderir. Bu askerlerin bir kısmı Muhacir (Mekke Müslümanlarından), bir kısmı da Ensar (Medine Müslümanı), Bunlar söz konusu yere gelince Halit b Velit oradaki insanlara, Müslüman olun' diye çağrıda bulunur. Onlar hem olumlu yanıt verirler, hem de zaten daha önce Müslüman olduk derler. O zamanlar biri Müslüman olsaydı o çevrede ona SABİ' olmuş derlerdi. Dolayısıyla Halit onlara bu teklifi sununca onlar "SEBE'NA" diyorlar. Yani halk tabiriyle Müslüman olduk demeye geliyor. Elbette silahları da var bunların. Halit bin Velit soruyor: Madem Müslüman olmuşsunuz bu ne silahtır? Onları kendimizi korumak için bulundururuz diyorlar. Halit onlara, silahlarınızı yere atın diyor; onlar da kabul ediyor. Halit bunları o 350 kişilik Müslüman grup arasında dağıtıyor ve onun emriyle ellerini bağlıyorlar.
Sabahleyin Halit her Müslümana esirlerinizi öldürün diye talimat veriyor, kendisi de yanındakileri öldürüyor. Mekkeliler esirlerini öldürüyorlar ancak Medineli müslümanlar Halit'e karşı çıkıyorlar "Bunlar daha önce Müslüman olmuşlar, sen niye katlediyorsun?" diyorlar. Halit itiraz ediyor. "Müslüman olduklarını nasıl biliriz? Diyor. Medineli müslümanlar, "Baksana bunların camiileri bile var ve üstelik sen adamlara teklif sundun, onlar kabul etti" diyorlar. Sonuçta orada bir katliam yaşanıyor ancak Medineli müslümanlar esirlerini serbest bırakıyorlar. Durum muhammede aktarılınca sadace üzüntüsünü bildiriyor başkada bir şey yapmıyor. Muhammed Halit b Velit bu kez de UZZA putunu yıkmaya gönderir. Hem putu yerle bir edip içinde ne gibi hediyeler varsa alır, hem de orda bulunan bir kadını kılıcıyla biçerek katleder. Muhammed'in on yıllık Medine döneminde savaş ve baskınlarla geçmiştir. Sadece bunlara bakılınca islâm'ın ne kadar şiddet içerdiği ve niçin hızla yayıldığı konusunda bir fikir oluşmuştur. Kaldı ki yapılan baskınlardan Sifu'l Bahr, Asma binti Mervan cinayeti, Ümmü Kirfe, Ebu Rafii, Meyfaa ve Batn-i İdem baskınları Uzza ve Suva' putlarının yıkımı, Ali'nin Yemen'e yaptığı baskın tüm bunlar Ramazan ayında olmuştur.
Kaynaklar:
İbni Kesir , Bidaye, c. 6/364-66.
Vakıdi, Megazi, c. 2/780.
İbn-i Kesir , Bidaye, c. 6/405.
Bu olay en başta Buhari' de ki iki yerde ve ilgili tüm islâm kaynaklarda geçiyor.